Ontvluchting 1982 Bidjeepersad

Ontsnappingen Bidjeepersad D: „Vriend ga opzij" Vlucht uit gevangenis was grondig voorbereid.

LEEUWARDEN - De koelbloedige ontsnapping van twee gedetineerden, gistermiddag uit het Leeuwarder Huis van Bewaring. In nauwelijks een halve minuut stonden Bidjeepersad („André") D. uit Leeuwarden en z'n medegevangene Gerhardus H. uit Groningen gisteren rond half zes buiten. Het duo had een slim moment uitgekozen voor de ontvluchting: het bezoekuur was juist afgelopen, een traliehek naar de buitenpoort stond open om de bezoekers door te laten. Met de laconieke opmerking „Vriend ga opzij!", renden de twee plotsklaps langs een bewaker en de groep vertrekkende bezoekers. André D. had kort te voren een klein vuistvuurwapen tevoorschijn gehaald, waarmee hit de bewaker bedreigde. Bij de nog afgesloten poort aan het Blokhuisplein, in gebruik als bezoekersingang, drukten de beide gedetineerden de portier tegen de muur en pakten hemde sleutels af. Enkele seconden later waren ze vrij.

Hoewel de Leeuwarder politie vooral André D. bestempelt als de gevaarlijkste, van de twee, maat adjunct-directeur M.' Westra van het Leeuwarder Huis van Bewaring zich met name zorgen over H. De Groninger was voor de derde keer, veroordeeld tot langdurige gevangenisstraffen wegens enkele ernstige zedendelicten. Hij had al twee keer twee jaar en zés maanden uitgezeten en moest nu opnieuw wegens verkrachting achttien maanden uitzitten. D. was ter beschikking gesteld van de regering.

André D. moet vijf jaar plus tbs opknappen wegens de moord op zijn 29,jarige stadgenoot.;Sibelo. D. en H. trokken in de gevangenis vaak met elkaar op. H. kreeg vrij regelmatig bezoek. Ook gisteren was er niemand voor H. gekomen. Voor D. daarentegen meldden zich aanvankelijk vier bezoekers. Omdat er per gedetineerde slechts drie bezoekers gelijktijdig worden toegelaten, nam een van de bezoekers van D. plaats aan het tafeltje van H.

Nog voordat het bezoekuur was afgelopen verlieten twee bezoekers van D. het Huis van Bewaring. Dat gebeurt wel vaker, niemand keek er vreemd van op. Toch moeten deze twee oudere mannen - die nooit eerder bij D. op bezoek waren geweest - het wapen aan de in Suriname geboren André D. hebben gegeven. Beide mannen zijn spoorloos. De politie hield vlak na de ontsnapping nog wel de twee overgebleven bezoekers aan óp de gedempte Keizersgracht, maar deze werden na verhoor weer vrijgelaten.

Zowel D. als H. zaten in het Huis van Bewaring in afwachting van hun definitieve . plaatsing in een tbs-inrichting. Voor deze inrichtingen gelden vaak aanzienlijke wachttijden, vandaar dat hun verblijf in Leeuwarden voor langere duur was. De beide gevangenen stonden op de nominatie voor plaatsing in de tbs-inrichting met het strengste regiem, de gevangenis van Scheveningen.

Vooral het gedrag van André D. zorgde binnen het Huis van Bewaring nogal eens voor moeilijkheden. D. heeft een nogal overheersend karakter. De man heeft enkele keren bewaarders bedreigd. Hij is in verband daarmee twee keer ij wijze van strafmaatregel voor veertien dagen overgeplaatst naar Veenhuizen. D. uitte ook tijdens de processen voor de Leeuwarder rechtbank en het gerechtshof herhaaldelijk bedreigingen aan het adres van politie-ambtenaren en vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie.

Berekenend

Desondanks gelooft adjunct-directeur Westra niet dat D. zijn bedreigingen zal uitvoeren. „D. is berekenend. Hij zal niet zomaar op iemand gaan schieten. Ik acht H. veel gevaarlijker. Dat is een paniekerige jongen", aldus Westra.

Westra houdt er rekening mee dat D. z'n moeder In Leidschendam gaat opzoeken. De vrouw heeft een hersenbloeding gehad en D. heeft diverse malen gevraagd om haar te mogen bezoeken. Dit werd tot dusver telkens geweigerd omdat het vluchtgevaar te groot was.

Er bestaat een kleine kans dat D. zich overigens weer zal melden bij de politie. Vlak na de geruchtmakende moord op Sibelo, nam D. ook contact op met de Leeuwarder politie. Hij kondigde toen in enkele telefoongesprekken aan dat hij zich zeer binnenkort zou aangeven. ,Maar hi,j zal zich ditmaal zeker niet linnen 48 uur melden", verwacht Westra. „Ik denk dat de politie niet zolang zal willen wachten".

Het zit er trouwens niet in dat de beide ontvluchte gevangenen bij elkaar zijn gebleven. Vermoedelijk zijn ze al na in korte tijd elk een kant op gegaan, waarschijnlijk is H. richting Groningen vertrokken. Indien beide mannen opnieuw worden gepakt, is de kans zeer- gering dat, ze terug gaan naar Leeuwarden. Naar het zich nu laat aanzien zullen ze dan moeten verhuizen naar het nieuwe Huis van Bewaring in Maastricht, dat vrij zwaar beveiligd is.

Niet strafbaar

Overigens is het ontvluchten op zich al tientallen jaren lang niet strafbaar. Tenminste, zolang er niets vernield wordt. Bedreigen van bewaarders, zoals gisteren is gebeurd, is uiteraard wel strafbaar.

Binnen het Leeuwarder Huis van Bewaring gelden geen speciale richtlijnen ingeval van vuurwapengebruik bij gedetineerden. „De bewaarder moet het gewoon per geval geval aldus Westra. En in dit geval was die beoordeling heel juist. We hadden hier te maken met twee gevaarlijke jongens. En bovendien liep de groep bezoekers ook nog in het gebouw.' Westra zegt blij held zijn dat geen van de bewakers de held heeft willen spelen. „Dan had 'ie nu wel gestrekt gelegen".

Metaaldetector

Vanmiddag hebben ambtenaren van het departement van justitie uit Den Haag een bezoek gebracht aan het Leeuwarder Huis van waring. Bekeken is of de ontsnapping van gisteren aanleiding moet zijn voor het treffen van extra maatregelen. Gedacht kan daarbij worden aan de opstelling van een soort metaaldetector, waar de bezoekers door moeten lopen. Het apparaat reageert op voorwerpen, zoals wapens. Zo'n maatregel zou echter met nog andere veiligheidsvoorzieningen gepaard moeten gaan, vindt directeur g. S. Born van het Huis van Bewaring denkt daarbij vooral aan beveiliging van de portiersruimten.

„Maar", vult Westra aan, „het treffen van dat soort voorzieningen betekent vaak, dat mensen die iets willen ook zwaardere middelen gaan hanteren om hun doel te bereiken". Bezoekers van gedetineerden worden in principe nooit gefouilleerd. Slechts bij wijze van hoge uitzondering wordt dit wel gedaan. Gevangenen worden echter voor en na elk bezoek gevisiteerd. „Daarom zijn we er vrijwel zeker van dat het wapen in dit geval door die beide bezoekers moet zijn gebracht".  Bron: Leeuwarder Courant 21-0-6-1982